Era stempli w paszportach dobiega końca. Weryfikacja legalności pobytu pracowników spoza UE przejdzie całkowitą transformację wraz z planowanym wdrożeniem Systemu Wjazdu/Wyjazdu (Entry/Exit System – EES). To największa zmiana w kontroli przekraczania granic strefy Schengen od czasu jej powstania.
Choć nie jest znana dokładna data wdrożenia systemu, ze względu na problemy techniczne oraz wyzwania dotyczące infrastruktury na lotniskach, w portach i na przejściach lądowych, zmiana wydaje się nieuchronna. Mimo opóźnień we wdrażaniu EES, ustawa z dnia 18 października 2024 r. o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Wjazdu/Wyjazdu została podpisana przez Prezydenta 15 listopada 2024 r. Ustawa ma dostosować krajowe prawo do przepisów wprowadzonych rozporządzeniem Parlamentu Unii Europejskiej. Dla pracodawców oznacza to konieczność fundamentalnej zmiany w sposobie weryfikacji legalności pobytu zatrudnianych cudzoziemców.
System Wjazdu/Wyjazdu to scentralizowana baza danych UE, która będzie elektronicznie rejestrować wszystkie przekroczenia granicy przez obywateli państw trzecich.
Kluczowe cele systemu to:
Zamiast fizycznego stempla w paszporcie, system będzie gromadził:
Dane te będą pobierane podczas pierwszego wjazdu cudzoziemca do strefy Schengen, a przy kolejnych przekroczeniach granicy będą jedynie weryfikowane.
Największym wyzwaniem dla firm będzie utrata możliwości bezpośredniej weryfikacji legalności pobytu pracownika poprzez kontrolę stempli w paszporcie. Aktualnie analizowane dokumenty wdrożeniowe nie precyzują:
Pierwsze miesiące funkcjonowania systemu będą zapewne okresem intensywnego uczenia się zarówno dla pracodawców, jak i organów administracji. Doświadczenie pokazuje, że w przypadku tak znaczących zmian w prawie imigracyjnym, praktyka często musi wyprzedzić szczegółowe wytyczne. Dlatego tak ważne jest, aby już teraz budować własne, bezpieczne procedury weryfikacji, dokumentować każde działanie sprawdzające i być gotowym na szybkie dostosowanie się do nowych interpretacji.
Wdrożenie Systemu EES w 2025 roku to nie tylko zmiana techniczna, ale fundamentalna transformacja w sposobie weryfikacji legalności pobytu cudzoziemców. Kluczem do bezpiecznego przejścia przez ten proces będzie odpowiednie przygotowanie organizacji i wypracowanie nowych, bezpiecznych procedur weryfikacyjnych.
admin 
